Φίλοι καλωσορίσατε




Καλωσήρθατε στο blog
Ιστορία Κατεύθυνσης, μια σελίδα όπου επιχειρώ να καταχωρίζω οργανωμένα το υλικό που χρησιμοποιώ διδάσκοντας το μάθημα της Ιστορίας (Θεωρητικής κατεύθυνσης/ Προσανατολισμού) στην Τρίτη Τάξη του Λυκείου.

Ανασκαφή στην αυλή του σχολείου


Δίπλα από το Επταπύργιο το σχολείο μας και ο χώρος της ανασκαφής



Όλα ξεκίνησαν όταν ο Δήμος Συκεών αποφάσισε να διαμορφώσει τον κοινό χώρο των δύο σχολείων μας (2ο Γυμνάσιο και 1ο Λύκειο Συκεών) επί της οδού Επταπυργίου, προκειμένου οι μαθητές να έχουν την ευκαιρία να απολαμβάνουν το μάθημά τους σε ένα ευχάριστο περιβάλλον, αλλά και να είναι σε θέση οι καθηγητές να σχεδιάζουν το μάθημά τους, αξιοποιώντας το χώρο αυτό. Στην πορεία, όμως ανακαλύφθηκαν μερικές δεκάδες τάφοι με σημαντική ιστορική αξία. Και, ενώ το νέο δημιούργησε έντονη εντύπωση στην αρχή, ξεχάστηκε σχεδόν ολοκληρωτικά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στο πλαίσιο του μαθήματος της Ιστορίας λοιπόν, το τμήμα μας , Γ1, πραγματοποίησε μια μικρή εκπαιδευτική εκδρομή στο χώρο των ανασκαφών.

Η ανασκαφή και το σχολείο μας


Ο υπεύθυνος της ανασκαφής αρχαιολόγος, κύριος Αλέκος Χατζηιωαννίδης, που μας ξενάγησε και ήταν πρόθυμος να συζητήσει μαζί μας και να λύσει κάθε απορία μας, συνεισέφερε αποφασιστικά στη θετική εξέλιξη της επίσκεψής μας. Όπως πληροφορηθήκαμε, η ανασκαφή πραγματοποιείται από την 9η Ε.Β.Α. που εδρεύει στο Επταπύργιο. Όσον αφορά το τεχνικό κομμάτι της ανασκαφής, ανήκει στην κατηγορία των «σωστικών», δηλαδή εκείνων που πραγματοποιούνται επειδή το έδαφος έχει διαταραχθεί από διάβρωση ή ανάγκη οικοδόμησης και ο χρόνος είναι εξαιρετικά περιορισμένος, ενώ γίνονται προσπάθειες για τη λιγότερη δυνατή καταστροφή των ευρημάτων. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε ήταν αυτή της «στρωματογραφίας». Με τον τρόπο αυτό οι αρχαιολόγοι μελετώντας τη διάταξη των αποθέσεων, δηλαδή τη διαστρωμάτωση μιας αρχαιολογικής θέσης, καταφέρνουν να συνδέσουν ένα εύρημα μέσω του γεωλογικού του περιβάλλοντος με τη χρονική και την πολιτισμική του υπόσταση.


Η διάταξη των αποθέσεων χρήσιμη για τη χρονολόγηση


Οι τάφοι που ανακαλύφθηκαν, 161 τον αριθμό, χρονολογούνται μεταξύ του 4ου και του 6ου αιώνα μ.Χ και γι’ αυτό χαρακτηρίστηκαν ως παλαιοχριστιανικοί. Ανάμεσα σ’ αυτούς, βρέθηκε και ένας ελληνιστικός τάφος, πιθανότατα παιδικός, του 2ου π.Χ αιώνα. Αξίζει να σημειωθεί πως οι ερευνητές κατάφεραν να συνδέσουν αυτό το νεκροταφείο με την ακρόπολη της Θεσσαλονίκης, κάτι που όπως μας πληροφόρησε ο ξεναγός μας έχει μεγάλη σημασία λόγω των προεκτάσεων που δημιουργούνται. Οι τάφοι σχηματίζουν συστάδες, γεγονός που ενισχύει την άποψη ότι πρόκειται για νεκροταφείο και όχι για πεδίο μάχης, παραδείγματος χάρη.

Οι τάφοι σχηματίζουν συστάδες


Οι τάφοι ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους, διακρίνονται στις εξής κατηγορίες: λακκοειδείς (λαξευμένοι στο βράχο), κτιστοί κιβωτιόσχημοι και αβαθείς. Ορισμένοι από τους πρώτους ήταν κατασκευασμένοι κλιμακωτά, κυρίως ώστε να μπορούν να τοποθετούν πάνω από τον πρώτο νεκρό ένα δεύτερο ή τρίτο, τους οποίους διαχώριζαν με πέτρινες πλάκες. Κάποιοι τάφοι διέθεταν και καμάρες, οι περισσότερες από τις οποίες κατέρρευσαν με το πέρασμα του χρόνου.


Κτιστός τάφος

Λακκοειδής τάφος



Αβαθείς ταφές


Από τους 161 τάφους, βρέθηκαν κτερίσματα σε μόλις 12, τα οποία ήταν κυρίως νομίσματα και αγγεία πήλινα ή γυάλινα. Με βάση τα κτερίσματα αλλά και το είδος του τάφου, κατάφεραν οι αρχαιολόγοι να δημιουργήσουν υποθέσεις για την κοινωνική τάξη των νεκρών. Οι οικονομικά ισχυρότεροι θάβονταν στις δυο πρώτες κατηγορίες τάφων ενώ οι φτωχότεροι σε απλούστερους. Η στάση στην οποία τοποθετούσαν τους νεκρούς ήταν συγκεκριμένη. Ο προσανατολισμός ήταν πάντα από την ανατολή προς τη δύση και τα χέρια τους ήταν σταυρωμένα στο στήθος ή στην κοιλιακή χώρα, ή κολλημένα στο σώμα, το οποίο ήταν σε ύπτια θέση. Σημαντικό είναι ότι με εξαίρεση μία αναγραφή γυναικείου ονόματος το οποίο βρέθηκε γραμμένο στο κονίαμα ενός κτιστού τάφου δεν βρέθηκαν άλλα στοιχεία που να υποδεικνύουν την ταυτότητα των νεκρών.

Προσανατολισμός από την ανατολή προς τη δύση

Κτιστός τάφος με κονίαμα

Οι σκελετοί καθώς και τα υπόλοιπα ευρήματα θα απομακρυνθούν από το χώρο της ανασκαφής προκειμένου να μελετηθούν περαιτέρω. Τι θα συμβεί, όμως με τους ίδιους τους τάφους και τον ανασκαφικό χώρο; Λίγη αξία θα έχουν αν απομακρυνθούν όλα τα ευρήματα. Από την άλλη είναι δυνατόν να επιτρέψουμε να αγνοηθεί και να καταστραφεί ένα τόσο έντονο κομμάτι της ιστορίας μας; Οι ίδιοι πάντως συμφωνήσαμε με τον κ. Χατζηιωαννίδη πως κάποιος από τους τάφους που διατηρούνται σε καλή κατάσταση θα πρέπει οπωσδήποτε να διατηρηθεί ως έκθεμα. Όπως και να έχει η επίσκεψη αυτή μας εξέπληξε ευχάριστα και μας "ξύπνησε" το ενδιαφέρον. Τελικά, η ιστορία βρίσκεται γύρω μας και διεκδικεί δυναμικά τη θέση της στο παρόν μας.

Η ιστορία βρίσκεται γύρω μας

Για το Γ1 έγραψε η Αθηνά Γιαντσίδη και φωτογράφησε η Κρίστη Δρούγκα

Ευχαριστούμε θερμά την 9η Εφορία Βυζαντινών αρχαιοτήτων και τον υπεύθυνο της ανασκαφής αρχαιολόγο  κ. Αλέκο Χατζηιωαννίδη 
                                                                                                  Γ1 - Γιούλη Αλεξίου


Λεωφόρος Χαμιδιέ (Οδός Εθνικής Αμύνης)

Με σεβασμό και τρυφερότητα δοσμένη η ιστορία ενός κεντρικού δρόμου της πόλης μας
Μέρος πρώτο


Η "Οδός των Ελληνίδων", Χαμιδιέ-Εθνικής Αμύνης.

Στην αρχή του 20ου αιώνα, ο νέος δρόμος της Θεσσαλονίκης, που δημιουργήθηκε στη θέση των κατεδαφισμένων τειχών της ανατολικής πλευράς, είχε μια ιδιαίτερη αίγλη και μια αντίστοιχη πολιτισμική υπόσταση. Στην πορεία του χρόνου, μεταμορφώθηκαν τα κοινωνικά, πολεοδομικά και αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του.
Οι σχετικές φωτογραφικές μαρτυρίες μπορούν να αναδείξουν τις αντίστοιχες εξελίξεις και να βοηθήσουν στην καλλιέργεια της τοπικής ιστορικής μνήμης.
Ως μουσική υπόκρουση, στην εν λόγω προσέγγιση, χρησιμοποιήθηκε το "Ταγκό του Έρωτα" της Ε. Καραΐνδρου.

Πηγή: youtbue  http://www.youtube.com/watch?v=nKrc94pJF6A&feature=youtu.be


Μέρος δεύτερο